Arbeidsrecht in Nederland
Nederlandse arbeidsrechtelijke principes bieden werknemers vaak, in vergelijking met veel andere landen, een betere sociale, inkomens- en arbeidsbescherming, waardoor het financiële en operationele risico voor het bedrijf en de werkgever groter is dan in het thuisland van de klant.
Overweegt u uw bedrijf uit te breiden naar Nederland en wilt u meer weten over het Nederlandse arbeidsrecht? De belangrijkste wetten en regels die van invloed zijn op arbeidsomstandigheden en sociale zekerheid staan hieronder kort vermeld.
Wilt u meer informatie over het Nederlandse arbeidsrecht? We hebben alle informatie over arbeidsvoorwaarden, sociale zekerheid, contractvormen, proeftijd/opzegtermijnen en opzeggingen voor u verzameld in één bestand. Vul uw gegevens in en u ontvangt de informatie direct.
Arbeidsvoorwaarden
Minimumloon
Als een werknemer tussen de 21 jaar en de pensioengerechtigde leeftijd valt, heeft de werknemer recht op een wettelijk minimumloon. Werknemers tussen de 15 en 21 jaar hebben recht op het wettelijk minimumjeugdloon. Een werkgever is verplicht het nieuwe minimumloon te betalen vanaf de verjaardag van de werknemer. De overheid past het minimumloon twee keer per jaar aan, op 1 januari en 1 juli, in lijn met de ontwikkelingen in de gemiddelde collectief overeengekomen lonen.
Werkuren
Meestal zijn voltijd arbeidsovereenkomsten gebaseerd op 40 werkuren per week en 8 uur per dag. Het maximum aantal werkuren per week is vastgesteld op 60. Let op dat een werknemer niet elke week het maximale aantal uren mag werken. Een werknemer mag maximaal 12 uur per dienst werken. Als een werknemer meer dan 5,5 uur werkt, heeft hij/zij recht op een pauze van minimaal 30 minuten.
Betaald jaarlijks verlof & vakantiegeld
Een fulltime werknemer heeft recht op minimaal 20 dagen wettelijk (betaald) jaarlijks verlof. Als een werknemer minder dan een jaar werkt of parttime werkt, wordt het recht evenredig verdeeld. Werknemers die hun 20 dagen wettelijk verlof niet hebben opgenomen, kunnen deze gedurende de eerste 6 maanden van het volgende jaar meenemen, voordat ze vervallen. Eventueel verlof boven de wettelijke dagen kan, indien niet opgenomen, gedurende 5 jaar worden meegenomen.
Vakantiegeld van 8% van het bruto salaris wordt verplicht toegekend aan elke werknemer op de Nederlandse loonlijst. Vakantiegeld wordt berekend en uitbetaald op basis van de periode van 1 juni tot 31 mei. Het recht wordt maandelijks opgebouwd en in de maand mei aan de werknemer uitbetaald, of bij beëindiging van het dienstverband (welke eerst komt).
Ziekteverlof
In geval van ziekte moet een werknemer de werkgever onmiddellijk op de eerste ziektedag op de hoogte stellen. Gedurende de eerste 3 maanden blijft de werkgever het salaris betalen zoals wettelijk vereist, en vanaf de 4e maand tot 2 jaar dekt de verzekering 70% van het bruto salaris. De werkgever moet gedurende de eerste 2 jaar van langdurige ziekte het salaris blijven betalen op minimaal 70% van het dagelijkse sociale loon. In praktijk wordt het salaris meestal pas verlaagd als de werknemer een jaar ziek is, maar in sommige gevallen besluit de werkgever het salaris eerder te verlagen. Na meer dan 2 jaar zal de sociale zekerheid het inkomensverlies van de werknemer dekken.
Nationale verzekeringen
- Algemene Ouderdomswet (“AOW”): Recht op ouderdomspensioen > 65 jaar (afhankelijk van geboortejaar).
- Algemene nabestaandenwet (“ANW”): Recht op een uitkering voor weduwen, weduwnaars of kinderen ten laste.
- Wet Langdurige Zorg (“WLZ”): Financiële ondersteuning voor intensieve zorg of 24/7 toezicht.
- Wet Kinderbijslag (“AKW”): Recht op uitkeringen voor ouders die kinderen <18 jaar hebben.
- Zorgverzekeringswet (ZVW): Iedereen die legaal in Nederland verblijft is verplicht om een zorgverzekering te hebben.
De werkgever houdt de premies volksverzekeringen in en betaalt deze als onderdeel van de loonbelasting aan de Belastingdienst.
** Kosten voor de werkgever
Werknemersverzekering
- Ziektewet (“ZW”): De werkgever is verplicht om de eerste 104 weken een percentage van het loon van de werknemer door te betalen.
- Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (“WIA”): Arbeidsongeschiktheid na 104 weken gericht op het vermogen om te werken. De uitkering is afhankelijk van volledig of gedeeltelijk arbeidsongeschikt.
- Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering (“WAO”): Recht op uitkering >15% arbeidsongeschikt na 52 weken arbeidsongeschiktheid
- Werkloosheidswet (“WW”): Beschermt inwoners van NL tegen financiële gevolgen van werkloosheid.
Ziektekosten
Zorgverzekering is verplicht voor iedereen die in Nederland woont of werkt. Nieuwe inwoners van het land moeten zich binnen vier maanden na inschrijving bij het gemeentehuis of het ontvangen van de verblijfsvergunning aanmelden voor een ziektekostenverzekering.
Het gezondheidsstelsel wordt gefinancierd via 2 kanalen:
- Een werkgeversbijdrage die via het loonstrookje wordt betaald, als een beperkt percentage van het bruto belastbaar salaris van de werknemers (ZVW).
- Een ‘nominale’ bijdrage, rechtstreeks door de werknemer betaald aan de verzekeringsmaatschappij waar hij zijn verzekering afsluit. Iedereen moet zich wettelijk aanmelden voor minimaal het door de overheid samengestelde ‘Basisverzekering’-pakket.
Basis Ziektekostenverzekering (“Basisverzekering”)
Het basispakket in Nederland is verplicht en biedt dezelfde basisdekking voor gezondheidszorg bij alle verzekeraars, omdat het door de overheid is vastgesteld. Het biedt toegang tot huisarts- en specialistenzorg, meest voorkomende behandelingen en medicijnen, ziekenhuisopname en spoedeisende zorg. Concurrerende verzekeringsmaatschappijen kunnen dit pakket aanbieden tegen verschillende prijs- en serviceniveaus.
Aanvullende Verzekering (“Aanvullende verzekering”)
Een persoon kan ook extra dekking nodig hebben of willen voor aanvullende medische behandelingen, en ook hier kunnen verzekeraars concurreren op prijs en kwaliteit van de service.
Pensioen
Het Nederlandse pensioenstelsel heeft drie pijlers die samen bepalen hoeveel pensioen iemand zal ontvangen wanneer ze met pensioen gaan. Deze pijlers zijn:
- Staatspensioen (Algemene Ouderdomswet – “AOW”): Het is belangrijk op te merken dat het Nederlandse staatspensioen slechts beperkte financiële voordelen biedt voor gepensioneerden en vaak zal worden aangevuld met uitkeringen uit pijler 2, pijler 3 of beide.
- Bedrijfspensioen (Werknemerspensioen): Volgens de wettelijke vereisten van Nederland voor uitbestede werkgevers (“payroll bedrijven”) zal de werkgever de werknemer inschrijven in zijn Adequate Pensioenplan.
- Aanvullend privé pensioen: Individueel opgezet door de werknemer.
Verlof
Zwangerschapsverlof
Het recht op zwangerschapsverlof is minimaal 16 weken, waarin het salaris van de (verwachte) moeder door de werkgever wordt doorbetaald. De werkgever wordt echter gedeeltelijk gecompenseerd door het sociale zekerheidssysteem. Het zwangerschapsverlof moet minimaal vier weken en maximaal zes weken (tien weken in geval van tweelingen of meerlingen) vóór de verwachte bevallingsdatum beginnen en de resterende tijd kan worden opgenomen als aanvullend bevallingsverlof.
Vaderschapsverlof
Partners van moeders die net zijn bevallen, hebben wettelijk recht op één werkweek betaald “geboorteverlof”. De werknemer kan deze verlofdagen naar eigen inzicht opnemen, maar moet dit doen binnen vier weken na de geboorte van het kind. Bovendien kan de partner tot 5 weken vaderschapsverlof opnemen binnen 6 maanden na de geboorte van het kind. De werknemer wordt volledig betaald via het sociale zekerheidssysteem met een maximum van 70% van het dagloon.
Ouderschapsverlof
Ouderschapsverlof maakt het mogelijk voor een werknemer om tijdelijk minder te werken om voor zijn of haar kind of kinderen te zorgen. De werknemer heeft recht op ouderschapsverlof voor maximaal 26 keer de lengte van zijn/haar werkweek, en kan worden opgenomen binnen de eerste 8 jaar na de geboorte van het kind.
Negen van deze weken worden betaald door de werkgever en worden gecompenseerd via het sociale zekerheidssysteem. De werknemer heeft recht op 70% van het maximale dagloon, maar de werkgever mag altijd meer betalen. De resterende 17 weken ouderschapsverlof kunnen in principe onbetaald zijn, maar ook hier kunnen werkgevers ervoor kiezen om (gedeeltelijk) het salaris door te betalen.
Infographic
Ons team
Neem contact op met onze experts in Nederland, die altijd graag uw vragen beantwoorden over de Nederlandse arbeidsregelgeving.
HR-consultants Nederland
Ilse Martens
Remco Zopfi
Joris Blommaert
Manouk de Bruijn
Veerle Holterhues
Wietske Oomkens
